فضای سبز
فضای سبز,فضای سبز,فضای سبز
آرامش تحرک، احساس های مفرق در روح و روان آدم گذارده است. به همین دلیل همواره در مکان‌هایی که ساخته دست بشر هستند ، به صورت‌های مختلف برای خود جا باز کرده است.
این مساله در رابطه با مکان‌هایی مانند پارک یا باغ بیشتر چشم گیر است. زیرا عنصر آب به عنوان یکی از زیبا ترین زمینه‌های دید و یکی از موارد تکمیلی فضای سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما در این مکان‌ها وجود آب برای پاکیزگی محل و آبیاری درختان گل‌ها یا مصرف برای سرویس‌های بهداشتی، ضروری پرارزش است. در سده‌های قدیم ایرانیان باغ‌ها را بیشتر در زمین‌های شیب‌دار احداث می‌کردند با ایجاد پلکان در مسیر آب، جریان ملایم آب، تند پر سر و صدا می‌شد. اصلی‌ترین علت ی که همواره به باغ‌های ایرانی حیات می‌بخشید، آب جاری بود که در چهارباغ‌ها، جویبارها و جوی‌های کم‌شیب و مارپیچی به حرکت در می‌آمد و هوای باغ را مطبوع دلپذیر می‌ساخت. در باغ‌های تزیینی که به حوض‌ها می‌پیوست، جدول ها با سنگ آجر ساخته می‌شد. در کف آب‌نماها و بیشتر جاهایی که آب در جریان بود، اکثرا تخته سنگی با تراش سفیدرنگ یا با طرح‌های مختلف کار می‌گذاشتند که به موج آب، جلوه قشنگ یی دهد. باغ‌های قدیمی ایران اکثرا در مناطق گرم و خشک و کم‌آب ساخته شده‌اند و احداث آنها در چنین مناطقی، وجود چشـم ه‌های طبیعی و یا کاریز است. وسعت هر باغ بستگی به اندازه میزان آب موجود جهت آبیاری آن دارد. باغ‌های شهرهای خشک و کویری به علت گرمی هوا در تابستان، همواره ارزش خاصی داشته‌اند که از آن عبارت باغ‌های کاشان را می‌توان نام برد. باغ فین کاشان که از باغ‌های معروف دوره صفویه، زندیه، قاجاریه هم‌چنین وقت ما است به علت وفور آب چشـم ه سلیمانی حوض و استخر فواره‌های فراوان و درختان کهنسال و عمارت‌های تاریخی، همواره جزو معرف ترین و پردیدنی ترین باغ‌های کشور ما بوده است. در باغ‌های ایرانی، برای ایجاد محیطی آرام، خنک پرسایه، چاره‌ای جز احداث جوی‌های آب در طول تمام باغ نبوده است و اکثرا ٌ این جوی‌ها در تقاطع‌ها به حوضچه تبدیل می‌شدند. آب از جوی‌ها که اکثرا ٌ از حوضخانه عمارت باغ آغاز در فاصله‌های مرتب با استفاده از شیب طبیعی زمین با تکرار آبشارها به داخل حوضچه‌ها روان می‌شد. آب‌نما که از ضروری‌ترین عناصر ایجاد باغ محسوب می‌شد، بیشتر در مقابل عمارت باغ احداث می‌شد بعد اصلی آن در جهت طول ساختمان به شکل‌های مستطیل، مربع، چند ضلعی دایره بود. بعضی وقتها در داخل عمارت‌های باغ‌های قدیمی نیز آب‌نما ساخته می‌شد که در اصطلاح به آن محل، حوضخانه می‌گفتند. ساکنان باغ در روزهای گرم تابستان، به جهت نیمروز، در کنار آب‌نما به آسایش می‌پرداختند.
● آب و روانشناسی آدم مجموعه‌ای است پیچیده از روح و ذهن جسم. همان‌گونه که جسم آدم ی به غذا نیازمند است، ذهن روح او طالب عناصری است که به او آرامش ببخشد. در جامعه شهری که ساختمان‌های بلند و خیابان‌ها و زندگی اتومبیل ی تمام جا را احاطه کرده است، جلوه‌های زیبا یی و هنر، بهترین پناه برای روح خسته و آرامش‌طلب آدم ی است. امروزه در شهرها شاهد عناصری با بافت سخت مثل بتن و . به جای عناصر طبیعی (پوشش گیاهی) هستیم. لذا بایستی با به‌کارگیری عناصری که بافت نرم دارند، گوشه عزلت زیبا یی فراهم کرد تا به روان آدم آرامش بخشید. این مکان‌ها می‌توانند پارک‌ها و باغ‌های شهری باشند. آب یکی از این عناصر به شمار می‌رود و چه در حالت س و چه در حالت حرکت نوازش‌دهنده روح آدم است. حرکت و موسیقی آب، در جلوه‌گری بیشتر فضای سبز نقشی در خور توجه دارد. می‌توان آب را به صورت جویبار چشـم ه برای نقاط آرام بی سر و صدا و به صورت آبشار و فواره‌های بزرگ جهت نقاط پرازدحام و شلوغ طراحی کرد.
● آب و انعکاس سطح آب ساکن، با انعکاس نور مانند آیینه عمل می‌کند و پدیده های اطراف خود را با چرخش ۱۸۰ درجه نمایش می‌دهد، هم‌چنین انعکاس پوشش گیاهی در آب تابش نور خورشید روی گیاهان آبزی موجود روی آب، تصویر قشنگ یی جهت بیننده به وجود می‌آورد. آب در حال حرکت منعکس‌کننده امواج نور در فضاست؛ مانند نوری که از جویبار روان روی برگ درختان منعکـس میشود.
● آب و تاثیر آن در کاهش درجه گرما و بیشتر شدن رطوبت: آب در پارک‌ها و باغ‌ها به هر از صور مختلف، به نحوی در متعادل کردن درجه گرما هوا، تامین رطوبت نسبی جهت گیاهان ایجاد طراوت، اثر گذار است. مجموعه این عوامل از یکنواختی وخشکی محیط می‌کاهد.
● طراحی آب در سبک‌های مختلف: جذابیت آب از دیگر عناصر موجود در پارک بیشتر است. آب‌نما عنصری است که چنانچه در پارک‌ها بهتر کامل طراحی شود. ترکیب مناسبی ایجاد می‌نماید چنانچه به طور صحیح مورد مصرف قرار نگیرد. باعث ضایع شدن روش طراحی خواهد شد. جهت احتراز از ظهور چنین موارد ی بایستی با احتیاط عمل کرد.
● آب‌نماها را می‌توان به دو صورت مرتب یا غیرمنظم طراحی کرد. منظم (Formal) _ منظور از طراحی منظم، دادن شکل کاملا هندسی به آب‌نماها و آبراهه‌هاست. این نوع آب‌نماها وقتی در چشم انداز که به شیوه مرتب طراحی شده است، قرار گیرند، بهترین نمای خود را نشان می‌دهند. اشکال به حالت قرینه و کلاسیک به کار می‌روند. چشـم ه‌ها مجسمه‌ها شکل معین ی دارند و مواد به کار رفته، سنگ و بتن‌های صاف مرتب است. اما از فایبرگلاس هم در اندازه‌های دلخواه و به فرم مرتب می‌توان مصرف کرد. آب‌نماهای منظم ی که لبه برجسته باشند، جذابیت بیشتری دارند. چرا که نشستن روی لبه برجسته استخر جالب است از طرفی جهت کودکان امنیت دارد. در باغ‌ها پارک‌های کوچک شهری، بهتر است که آب‌نما به شیوه منظم طراحی شود. غیر مرتب (Informal) - آب‌نماهای غیرمنظم می‌تواند از اجسام قالب‌ریزی شده و ظروف با اشکال غیرهندسی خیالی و یا سنتی ساخته یا به فرم آزاد با پیروی از آبگیرهای طبیعی طراحی شود. در این صورت آب‌نماها گوشه‌های راست و دیوارهای عمودی و حاشیه‌های منظم دست‌ساز نیستند. یا دست کم در ظاهر این طور به نظر می‌آیند. جهت تهیه آنها، بیشتر از سنگ خاک گیاهان بومی مصرف میشود. جهت ایجاد آب‌نماهای طبیعی باید محیط کافی وجود داشته باشد. بعد از معین شدن سبک طراحی پارک، مساحت و فرم استفاده از آب (جاری - ساکن) تعیین میشود. وسعت کل آب بستگی به مساحت پارک و شرایط اقلیمی منطقه دارد. در مناطقی که آب و هوای خشک دارند، بایستی پرش آب (فواره، آبشار) بیشتر باشد. در صورتی که جهت آب و هوای مرطوب، ریزش و پرش آب حتی‌الامکان بایستی کمتر شود. در مناطقی مثل تهران بهتر است حدود ۲۵درصد از مساحت کل پارک به آب و آب‌نماها اختصاص داده شود. برحسب شرایط، توپوگرافی زمین و هدف‌هایی که از ایجاد آب‌نما وجود دارد، اشکال مختلف ی از آن ساخته میشود. شکل و تعیین محل آب‌نما بستگی به موقعیت زمین و همموسیقی ی با دیگر عوامل باغ، هم‌چنین سلیقه و ابتکار طراح دارد.
● استخر استخر شنا در باغ‌های خصوصی احداث میشود و در پارک‌های عمومی، استخرها نقش آب‌نما را دارند در گاهی موارد ، جهت بازی از آنها مصرف میشود. مانند مصرف از قایق‌های موتوری وپایی. این‌گونه استخرها در اوایل قرن بیستم به شکل مستطیل، بیضی یا به اشکال هندسی مرتب ساخته می‌شدند. در قرن حاضر، در طرح این‌گونه استخرها تجدیدنظرهایی شده اشکال هندسی نامنظم با ویژگیها بهاشتی بیشتر، تزیینات نوری تولید امواج در آب، تفنن خاصی را به همراه آورده است. به طورکلی عمق استخرها برحسب موارد استفاده سن استفاده‌کنندگان، متغیر است. جهت احداث استخر ابتدا محل مناسبی در نظر گرفته میشود. این محل می بایست از هر نظر جهت بازدیدکنندگان جاذبه داشته باشد. علاوه بر آن روباز و آفتابگیر حتی‌المقدور کم‌شیب باشد.
● آب‌نما حوضچه‌ها یا حوض‌های کم‌عمق که اکثرا ٌ در آنها فواره‌های متعدد و چراغ‌های رنگین تعبیه میشود به آب‌نما زیاد دیده شده هستند . عمق آنها تا ۶۰ سانتی‌متر است و برحسب شکل فرم طراحی شده، با مصالح ساختمانی مختلف ساخته می‌شوند. گاهی وقتها در کناره آنها از لکه‌های گل‌کاری یا جعبه‌های گل استفاده می‌کنند. می‌توان در داخل یا کنار آلاچیق‌ها آب نماهای کوچکی احداث کرد.
● چشـم ه با مصرف از ویژگیها طبیعی، چشم ه‌هایی را در پارک‌ها باغ‌هایی که به شیوه طبیعی کلاسیک احداث شده‌اند، طراحی می‌کنند. ایجاد چشـم ه‌های کوچک به طور مصنوعی به نحوی به لطافت و زیبا یی محیط پارک می‌افزاید. در صورت امکان مسیر حرکت آب را به صورت کانال‌های زیرزمینی درمی‌آورند تا از نقطه به صورت مظهر ظاهر شود. حوضچه کوچکی در کنار مظهر ایجاد می‌کنند تا حالت طبیعی به چشـم ه بدهند. چشم ه‌ها را می بایست با توجه به انواع طبیعی آن، با جریان تند یا ملایم، با در نظر گرفتن وضع توپوگرافی زمین با سرعت کم یا خیلی آب طراحی کرد.
● برکه‌ها یا باغچه‌های آبی احداث برکه بر تلطیف هوای پارک و زیبا یی آن بسیار زیاد اثر گذار است. برکه به اشکال منظم و غیرمنظم با اعماق مختلف در نزدیکی منطقه جنگل‌کاری، در وسط پارک یا در کنار سطوح گل‌کاری وسیع ساخته میشود. برای این منظور در قطعه موردنظر خاک‌برداری‌هایی با اعماق مختلف اشکال نزدیک به حالت طبیعی انجام می‌دهند. برای تامین آب برکه از کانال‌هایی آب را به آن وارد می‌کنند که این کانال‌ها می‌توانند جنبه تزیینی داشته باشند و به صورت آبشار و جویبار طراحی شوند. در برکه‌ها ضمن اینکه آب راکد است متحرک هست تا گیاهان از موهبت طبیعی ساخته شده به دست بشر برخوردار شوند. گیاهانی که در داخل یا نزدیک برکه کاشته می‌شوند می بایست با خطوط وگل‌های تزیینی منطقه همآهنگ ی داشته باشند. گیاهان آبزی، با اشکال متنوع و رنگ سبز برگ‌های خود، مناظر زنده‌ای به باغچه‌های آبی داده و به آن حالت طبیعی می‌دهند. مهم‌ترین خاصیتی که گیاهان آبزی در باغچه‌های آبی دارند، تولید اکسی ژن و ارتقا رطوبت هواست که در خنک کردن هوای منطقه نقش مهمی دارد. گیاهانی شبیه آلاله آبی و نیلوفر آبی با برگ‌های خود سطح آب را می‌پوشانند و ایجاد سایه می‌کنند که به خودی خود باعث میشود آب در فصل تابستان زود گرم نشود.
● آبشار و جویبار آبشارها جویبارهای طبیعی همواره جهت مردم جذابیت خاصی داشته‌اند. امروز طراحانتوانسته‌اند با الهام از قشنگ یی‌های طبیعی از عبارت آبشارها جویبارها، در پارک‌ها باغ‌ها گوشه‌هایی از طبیعت را تا میزان امکان بیافرینند. اهمیت وجودی آنها به جنبه‌های قشنگ یی‌شناسی آنها محدود نمی‌شود، بلکه در تلطیف هوا و مطبوع ساختن فضا تاثیر گذار ند. جویبار را می‌توان طوری طراحی کرد که دو عمل آبیاری حرکت آب هم‌زمان انجام شود.
● فواره‌ها فواره فقط نمایشی از زیبا یی آب نیست، بلکه در روزهای خشک و گرم تابستان، رطوبت هوا را افزایش می‌دهد فضای دلپذیری فراهم می‌سازد. خلاف تصور همگان، فواره‌ها ااما مصرف‌کننده آب نیستند. می‌توان به وسیله یک پمپ شناور، آب استخر یا حوضچه را به گردش درآورد. فواره‌ها به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند: ۱- فواره‌های پرتابی (Spray) ۲- فواره‌های ریزشی (Spill) ۳- فواره‌های جهنده (Splash). در مناطقی که در معرض وزش باد قرار دارند، استفاده از فواره‌های کوتاه و نیرومند مناسب‌تر است. ارتفاع فواره‌ها نباید بیش از فاصله منبع فواره تا لبه استخر باشد. بر پایه یک قانون تجربی، قطر استخر یا حوضچه آب، می بایست دست کم دو مساوی ارتفاع آب فواره باشد. اگر سر فواره‌ها پایین‌تر از سطح آب تعبیه شود، قشنگ یی بیشتری دارد. مگر اینکه از اشکال مجسمه‌های خاصی برای ایجادفواره مصرف شود. برای نمایش فواره‌ها در شب از چراغ‌هایی در زیر محل ریزش آب مصرف می‌کنند که باید با اصول نورپردازی در آب مطابقت داشته باشد. تابش نور از پایین به بالا تنظیم میزان آن، باعث انعکاس حرکات آب در محوطه اطراف و روی شاخ و برگ گیاهان میشود و زیبا یی خاصی به محیط می‌بخشد. در صورت وجود گیاهان آبزی یا ماهی در استخر، باید در نصب فواره‌ها دقت شود. جهت نیلوفرهای آبی تلاطم سنگین آب ضرردار خواهد بود. ولی افردی ژن زیاد حاصل از آب فواره‌های بلند جهت ماهی‌ها مفید مطلوب است. آب ,جهت ,طراحی ,طبیعی ,باغ‌های ,ی ,آب در ,آب و ,که به ,زیبا یی ,به صورت
درباره این سایت